Εθελοντικές προσπάθειες

Οι συνέπειες της καταστροφής των δασών

Ανυπολόγιστη είναι η περιβαλλοντική καταστροφή που οφείλεται στις πυρκαγιές στην Αττική και σ' ολόκληρο τον κόσμο, αφού εκτός από τις υλικές ζημιές, οι επιπτώσεις για το περιβάλλον είναι αναπόφευκτες.

• Η μείωση των δασικών εκτάσεων (ως απόρροια των πυρκαγιών)
• η μόλυνση των υπόγειων υδάτων η διάβρωση των εδαφών
• το κλίμα που αλλάζει
• η θερμοκρασία, που αυξάνεται
• οι άνεμοι, που γίνονται ισχυρότεροι
• οι βροχοπτώσεις, που μετατοπίζονται

αποτελούν μερικές από τις συνέπειες στο περιβάλλον της Αττικής μετά και τις πυρκαγιές του 2007 και του 2009.

Οι πυρκαγιές σε ολοκληρη τη Βορειοανατολική Αττική, έχουν ως αποτέλεσμα μη αναστρέψιμα πλήγματα στο έδαφος, στο υπέδαφος και στον αέρα, αφού ο αφανισμός χιλιάδων στρεμμάτων δάσους προκαλεί πλέον ακατάλληλες συνθήκες για τη βιωσιμότητα της πανίδας και της χλωρίδας της περιοχής.

Η Αττική βρίσκεται αντιμέτωπη με την ερημοποίηση, διότι η υποβάθμιση της γης συνεπάγεται αυτόματα με μείωση ή απώλεια της βιολογικής παραγωγικότητας, τόσο του γεωργικού εδάφους, όσο και των δασών, των βοσκοτόπων και των δασικών εκτάσεων.

Επιπρόσθετα,

• οι μεταβολές που θα επιφέρουν οι πυρκαγιές στο κλίμα είναι ουσιαστικές και θα επηρεάσουν την καθημερινότητα των κατοίκων, με τη μεσημεριανή ζέστη να αυξάνεται και το νυχτερινό κρύο να εντείνεται,
• η δε αποσάθρωση και διάβρωση των εδαφών αποτελεί τον καλύτερο σύμμαχο στη δημιουργία πλημμυρών που θα οφείλονται στις εποχικές βροχοπτώσεις, αφού η απουσία χλωρίδας ως εμπόδιο στη ροή του νερού θα προκαλέσει μεγάλα προβλήματα, ιδιαίτερα κατά τη χειμερινή περίοδο.

Το νου σας λοιπόν στο δάσος...

Αναδάσωση...

Κανένας δεν αμφισβητεί ότι το δάσος χρειάζεται βοήθεια για να γίνει καλά, για να αναρρώσει. Δηλαδή για να πρασίνουν πάλι τα έλατα, τα πεύκα, οι βελανιδιές κλπ στις περιοχές που κάηκαν.

Γι' αυτό το λόγο θα πρέπει άμεσα μετά την καταστροφή να βρίσκονται χρήματα και σωστές διαδικασίες.

Στη περίπτωση της Πάρνηθας προϋπολογίστηκαν 2,5 εκατομμύρια ευρώ για την αναδάδωση περίπου 4.000 στρεμμάτων για να φυτευτούν 100.000 δέντρα κυρίως έλατα 2 ετών, που μεταφέρθηκαν από το φυτώριο της Βυτίνας. Αλλά η διαδικασία ακολούθησε τους γνωστούς ρυθμούς ...
Αποτέλεσμα; Από τη μία υπήρχαν δέντρα, χρήματα, πολιτικές πιέσεις και δημόσιες δηλώσεις, αλλά η δενδροφύτευση άργησε, γιατί οι δημόσιοι πολλαπλοί διαγωνισμοί για καιρό παρέμεναν "αγονοι". Η δεντροφύτευση ολοκληρώθηκε στο τέλος Μαρτίου 2008, στο νήμα της λήξης της περιόδου που επιτρέπονται οι φυτεύσεις, με πιθανότητα, οι υψηλές θερμοκρασίες που σημειώθηκαν την περίοδο των φυτεύσεων, να μην εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητα των μικρών ελάτων...

Άρα, δε φτάνει η καλή διάθεση και τα χρήματα! Απαιτείται, γνώση, σχέδιο, σοβαρότητα και σωστός συντονισμός...Άντε... και καλή δενδροφύτευση!!!

Προστασία δασών.

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής και ο περιορισμένος χρόνος μας εγκλωβίζει στον αστικό τρόπο ζωής ακόμη και αν μένουμε σε χωριό. Η επαφή μας με τη φύση έχει μειωθεί τόσο πολύ που όταν ακούμε για μια περιβαλλοντική καταστροφή θεωρούμε ότι όλα γίνονται μακριά μας και δεν μας επηρεάζουν. 'Ετσι δεν καταλαβαίνουμε ότι όλες οι καταστροφές χτυπάνε και την πόρτα μας.

Στόχος μας είναι να βιώσουμε τη φύση και το περιβάλλον, να νοιώσουμε τις χαρές και τις συγκινήσεις και έτσι να αγαπήσουμε την φύση. Θα δουμε και θα νοιώσουμε επιτόπου τους ορατούς περιβαλλοντικούς κινδύνους.

Έτσι θα αναπτύξουμε σε μεγαλυτερο βαθμό την ευαισθητοποίηση μας και η ενεργοποίησή τους σαν συνειδητοποιημένα άτομα θα προσέχουμε περισσοτερο να μην καταστρέφουν το περιβάλλον θα μάθουν ότι έχουν δικαίωμα και υποχρέωση στα παιδιά τους, να αντιδράσουν και να προλάβουμε άλλες περιβαλλοντικές καταστροφές.

Η διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης και ορθολογικής διαχείρισης των περιοχών και με τελικό - απώτερο στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξή τους είναι το ζητούμενο από τον άνθρωπο.

Είναι κοινή αποδοχή ότι η αλόγιστη ανθρώπινη εκμετάλλευση στους φυσικούς πόρους και η αλαζονική ανθρωπογενής παρέμβαση στη βιοποικιλότητα έχει παγκόσμιες επιπτώσεις στη ζωή και την υγεία των ανθρώπων.

Αίτια της καταστροφής των δασών

Δασικές πυρκαγιές

Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν ένα φυσικό φαινόμενο με σημαντικό ρόλο για την ισορροπία και την αναγέννηση των Μεσογειακών οικοσυστημάτων. Τα οικοσυστήματα αυτά είναι σε μεγάλο βαθμό προσαρμοσμένα στη φωτιά, με αποτέλεσμα να έχουν συνήθως τη δυνατότητα να αναγεννηθούν άμεσα και αποτελεσματικά μετά από αυτή. Κατά μέσο όρο σε ένα Μεσογειακού τύπου δάσος εμφανίζεται μία πυρκαγιά από φυσικά αίτια κάθε 100-150 χρόνια. Όμως τα φυσικά αίτια ευθύνονται μόνο για το 5% των πυρκαγιών που ξεσπούν στην Ελλάδα. Το υπόλοιπο 95% οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα και έχει σαν συνέπεια τη διατάραξη του φυσικού ρόλου των πυρκαγιών ή την εξάντληση της φυσικής ικανότητας των οικοσυστημάτων να ανταποκρίνονται στις προκλήσεις της μεταπυρικής αναγέννησης.

Φυσικά αίτια των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα

Υπάρχουν πολλοί λόγοι που τα ελληνικά δάση είναι ευάλωτα στις πυρκαγιές -τα παρατεταμένα θερμά και ξηρά καλοκαίρια, οι ήπιοι χειμώνες (χαρακτηριστικοί του Μεσογειακού κλίματος), οι δυνατοί άνεμοι, το έντονο ανάγλυφο των δασικών εδαφών και η εύφλεκτη ξηροφυτική βλάστηση. Όταν σε αυτούς τους παράγοντες προστεθεί και η έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα, η ελλιπής διαχείριση των εύφλεκτων αυτών δασών και η επικράτηση της αντίληψης ότι η προστασία από τις δασικές πυρκαγιές ταυτίζεται με την δασοπυρόσβεση, αυξάνεται ο αριθμός των πυρκαγιών όπως και οι δασικές εκτάσεις που αυτές καταστρέφουν. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι κατά τη δεκαετία του ΄90 ο μέσος όρος των καμένων εκτάσεων προσέγγισε τα 500.000 στρέμματα, ενώ μόνο κατά την διάρκεια του καλοκαιριού του 2007 το σύνολο των καμένων εκτάσεων ξεπέρασε τα 2,5 εκ. στρέμματα.

Ανθρωπογενή αίτια δασικών πυρκαγιών

Οι κυριότερες αιτίες των δασικών πυρκαγιών είναι:

• Οι διάφορες γεωργικές δραστηριότητες και κυρίως η καύση ξερών χόρτων.
• Η απόρριψη αναμμένων τσιγάρων ή το άναμμα φωτιάς στο δάσος.
• Η απόρριψη σκουπιδιών στο δάσος.
• Η καύση σκουπιδιών και η ύπαρξη ανεξέλεγκτων χωματερών.
• Κακόβουλες ενέργειες (εμπρησμοί).
• Διάφορες δραστηριότητες σε εξοχικές κατοικίες.
• Ατυχήματα (τροχαία, βλάβες γεωργικών μηχανημάτων, κοκ)

Emfietzoglou Gallery

A brilliant idea!
If you have time, before you reach Penteli mountain a Sunday morning (from 10-18), you could visit the Emfietzoglou Gallery.
It is located at Anavryta area, near Maroussi. The works are representative of a wide range of artistic expression, from painting, sculpture and printmaking as construction, photography, video and installations. An overview of Greek art from the 19th century until today.
(From Kifissias avenue, you turn right to Pentelis str. After 5 streets turn left to Efkalypton str. In the end of Foinikon str. you 'll find the Gallery).

Forest Fires - Δασικές Πυρκαγιές

ΦΩΤΙΕΣ ΣΤΑ ΔΑΣΗ

Σύμφωνα με τη WWF, η Μεσόγειος είναι μια από τις πλουσιότερες περιφέρειες σε βιοποικιλότητα στον κόσμο. Τα δάση της Μεσογείου φιλοξενούν 25,000 είδη χλωρίδας, που αντιστοιχούν στο 10% των ανθέων του κόσμου. Επιπλέον, αποτελούν ενδιαίτημα για μια εκπληκτική ποικιλία πανίδας.

Παρόλα αυτά, τα δάση της Μεσογείου απειλούνται σοβαρά από πυρκαγιές. Κάθε χρόνο πάνω από 50.000 φωτιές καίνε μια περιοχή όση ολόκληρη η Κρήτη. Ενώ οι πυρκαγιές μικρής εμβέλειας αποτελούν μέρος της φυσικής διεργασίας ανανέωσης των δασών, οι καταστροφικές μεγάλης εμβέλειας δασικές φωτιές έχουν αυξηθεί δραματικά. Από όλες τις φωτιές των δασών το 95% οφείλονται σε ανθρώπινη πρόθεση ή απροσεξία.

Οι συνέπειες είναι ολέθριες: αυξανόμενη διάβρωση του εδάφους και ερημοποίηση!

Κάποιες φωτιές οφείλονται σε ανθρώπινες ενέργειες με πρόθεση για να δημιουργηθούν βοσκοτόπια και καλλιεργήσιμη γη, ενώ άλλες οφείλονται σε ανθρώπινη άγνοια ή αμέλεια. Ο μαζικός τουρισμός, επίσης, έχει αυξήσει τον αριθμό των εποχιακών επισκεπτών των δασών. Οι κατασκηνωτές πετούν αναμμένα τσιγάρα ή ξεχνούν να σβήσουν τη φωτιά που άναψαν για να ψήσουν. Τα γυάλινα μπουκάλια που αφήνουν πίσω τους αντανακλούν την ακτινοβολία του ήλιου στο έδαφος του δάσους που ξεσπάει αυτόματα σε φλόγες. Οι πιο αποτρόπαιες ενέργειες είναι οι εμπρησμοί, ένα σοβαρό έγκλημα στην Ελλάδα.

Η κλιματική αλλαγή ευθύνεται για τις μακρές περιόδους υψηλών θερμοκρασιών, την ξηρασία της ατμόσφαιρας και τους ισχυρούς ανέμους – δηλαδή τις ιδανικές συνθήκες για το ξέσπασμα πυρκαγιών που μπορούν να καταστρέψουν τεράστιες δασικές εκτάσεις. Για παράδειγμα, τον Αύγουστο του 2000 το νησί της Σάμου έχασε ολόκληρο το πευκόδασος που αποτελούσε τη μοναδική εναλλακτική πηγή εισοδήματος των κατοίκων εκτός του τουρισμού. Σαν αποτέλεσμα, πάνω από 50% των τουριστικών κρατήσεων για το καλοκαίρι του 2001 ακυρώθηκαν. Επιπλέον, το καλοκαίρι του 2007 καύσωνες και ξηρασία συνέβαλαν στη χειρότερη περίοδο πυρκαγιών στη χώρα που έχει καταγραφεί τα τελευταία 50 χρόνια με περισσότερες από 3.000 πυρκαγιές δασών σε ολόκληρη την επικράτεια, το θάνατο περισσότερων από 60 ατόμων και σημαντικές απώλειες περιουσίας.

Η WWF Ελλάδας έχει ξεκινήσει μια εκστρατεία με τίτλο ‘Δάση για πάντα’ που στοχεύει στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των μέτρων πρόληψης και στην προώθηση της αποκατάστασης των δασών. Εάν βγείτε στο δάσος για πικ νικ, ακολουθήστε τις παρακάτω οδηγίες:

• Αποφεύγετε να ανάβετε φωτιές σε ημέρες χαμηλής υγρασίας και υψηλών θερμοκρασιών
• Μην ανάβετε φωτιές κοντά σε οικίες ή ιδιοκτησία
• Ανάβετε φωτιές αρκετά μακριά από δέντρα και θάμνους
• Ποτέ μην αφήνετε τη φωτιά ανεπίβλεπτη
• Βεβαιωθείτε ότι έχετε σβήσει τη φωτιά πριν απομακρυνθείτε

Τορτορέλη Ειρήνη, Β4, 17 ετών

FOREST FIRES

According to the WWF, the Mediterranean is one of the richest regions in the world in biodiversity. Its forests are home to about 21.000 flora species; the equivalent of 10% of the world’s flowers. Moreover, Mediterranean forests are the habitat of an astonishing range of fauna species.

However, Mediterranean forests are under serious threat by forest fires. Every year more than 50,000 fires burn an area comparable to the size of the island of Crete. While small-scale fires are part of the natural dynamics of woodlands, large-scale forest fires have increased dramatically. Of all forest fires, 95% are caused either deliberately or by carelessness. The consequences are devastating: forest fires increase soil erosion and ultimately lead to the formation of deserts.

Some forest fires are man-made; they are set deliberately to clear land and prepare it for grazing, fertilisation or crop planting, while other fires are the result of human ignorance or negligence. Mass tourism has increased the numbers of seasonal visitors to forests. Campers toss away cigarettes or leave barbeque fire burning. Discarded glass bottles reflect the sunrays onto the forest floor, which spontaneously bursts into flames. Most disturbing are those forest fires which are the result of arsons, a serious crime in Greece.

Climate change has also given rise to periods of high temperatures, dry air and strong winds – ideal conditions for forest fires, which can destroy large areas of woodland. For instance, in August 2000 the island of Samos in Greece lost all its pine forests which provided islanders with their only alternative income to tourism. As a result, more than 50% of all tourist bookings for 2001 were cancelled. In the summer of 2007, heat waves and drought contributed to the worst fire season on record in the past 50 years, with more than 3,000 forest fires nationwide resulting in the death of more than 60 people and significant loss of property.

WWF Greece has launched a campaign called ‘Forests For Ever’, aiming at improving fire prevention and promoting forest restoration. If you go out for a picnic in the forest, follow these guidelines:

• avoid setting a fire on days of low humidity and high temperatures
• do not set a fire close to homes or property
• set fires only very far away from trees or dry bushes
• never leave fire unattended
• always make sure you have extinguished a fire before leaving

Tortoreli Irini, Β4, 17 years

This article will be published on 3rd issue of our european magazine "THE VOICE OF TEEN"